PRESENT!
Een fotoproject met en voor dak- en thuislozen, arbeidsmigranten en mensen zonder geldige verblijfspapieren.
De vluchtelingen en andere daklozen die ik ontmoet en fotografeer hebben geen sociale rechten en mogen bijvoorbeeld niet werken, of zich voor een woning inschrijven. Door alles wat zij hebben meegemaakt, dragen zij echter een schat aan wijsheid, levenservaring en veerkracht met zich mee.
Samen praten we over hun leven en bedenken we welke passiefoto we gaan maken. Hoe triest soms ook, de fotoshoots zijn feestelijk en, omdat er zoveel mensen bij betrokken zijn, enorm waardevol. Inmiddels (mei 2024) hebben we 32 foto’s en verhalen gemaakt. En we zijn nog lang niet klaar want steeds meer mensen willen hun verhaal vertellen en in beeld terug zien.
Dit project werd mogelijk gemaakt met steun van ZonMW, project Beschermd Thuis.
Helena
Helena, 58 jaar, is moeder van vier volwassen kinderen in Roemenië. Ze is naar Nederland toe gekomen om te werken, maar sinds ze haar laatste baan verloor slaapt ze op straat. Het leven op straat is hard, toch blijft ze hier. Ze wil haar kinderen trots maken, zij mogen niet weten in welke situatie ze nu zit. Ze hoopt weer te kunnen werken en dan ook onderdak te krijgen, maar de weg daar naar toe is moeilijk. Haar passie is zingen. Zodra ze muziek kan maken verandert ze, haar bezorgde vermoeide blik wordt dan een stralende lach.
Paulina
Zeven jaar geleden kwam Paulina uit Polen naar Nederland. Ze kwam om te werken, heeft jarenlang baantjes gehad. Momenteel is ze dakloos. Afgelopen winter sliep ze in de winteropvang als deze open was. In de nachten dat deze dicht was omdat de gevoelstemperatuur boven de 1 graad celcius was , sliep ze in parkeergarages of parken. Als vrouw is dit nog moeilijker dan als man. Ze wil graag stoppen met drinken en herstellen, maar in de situatie waarin ze nu zit is de weg daar naartoe heel lastig. Pauline is ooit getrouwd geweest, ze zou heel graag nog eens willen trouwen met een hele lieve man. En een heel groot feest geven. Want feesten, dat doet ze graag en kan ze als de beste!
Anicet
Ooit streed
Anicet in Congo voor meer democratie. Toen zijn vader werd vermoord vluchtte
hij het land uit. Inmiddels is hij meer dan tien jaar als vluchteling in
Nederland. Op dit moment verblijft hij in de Pauluskerk. Anicet droomt van een
eigen plek, waar hij mensen kan ontvangen. Gezellig samen zijn, met familie en
vrienden, in een huis met een tuintje, waar de barbecue aan staat en muziek wordt
gemaakt.
Luister hier naar de mini-podcast van Anicet
Marian
wil haar man eren. Hij was kunstenaar en maakte schilderijen. Na zijn overlijden viel Marian in een groot gat. Het was heel lastig om alles wat ze samen deden nu alleen te moeten doen. De leuke dingen, maar ook de praktische dingen. Marian raakte diep in de schulden. Ze vond daarbij steun in de Pauluskerk en is inmiddels uit de schuldsanering. Om haar man te eren wilde Marian graag een expositie organiseren. Met een openingsborrel rondom het werk van haar man. Ze heeft schilderijen opgehangen en mensen uitgenodigd om het leven en vooral de nagedachtenis van Marians echtgenoot te vieren. Proost!
Jan heeft veel gereisd en mensen ontmoet. Quakers, Baoule uit Afrika, Indianen. De Lakota zeggen: “De Heilige Geest is Zuiver bewustzijn”. Rotterdam is de meest Afrikaanse stad van ons land. In feite was Jan 50 jaar geleden een voorloper op wat je nu steeds meer ziet. Tientallen jaren geleden is hij al stadstuinen gaan ontwikkelen en gaf hij cursussen over landbouw, planten en kruiden. “Tegen diabetes helpen wel 20 kruiden. Gemeenschapszin is voor mij belangrijk, dat heb ik geleerd over de hele wereld.”
Luister hier naar het verhaal van kleermaker Abu uit Soedan
Voor mij als fotograaf was deze shoot ‘slechts’ de basis voor wat maandenlang om dit project heen draait: aandacht, emotie, respect en verbinding. Zo waren er -tijdens vier exposities- modeshows met kleding van deze trotse en vakbekwame Abu. Wij (Pauluskerkmedewerkers, de fotograaf, stagiaires en bezoekers) droegen zijn kleding op de catwalk en elke expositie-opening werd hierdoor een feest!
Luister hier naar het verhaal van Glenn uit Suriname
Peter: Glenn is enorm gepassioneerd en wil dat de jeugd op de barricades gaat staan. Daarom hebben we deze shoot met veel vrijwilligers als een soort revolutie gefotografeerd.
“I want to break out of the shadow”, zegt Elvis over zijn grootste wens. Als je zonder geldige verblijfspapieren in Nederland bent, beweeg je altijd in de schaduw. Je probeert onzichtbaar te zijn, niet op te vallen. Uit angst opgepakt te worden en in detentie terecht te komen. Hij is onderdeel van Shadow United, een Rotterdams kunstenaarscollectief van kunstenaars zonder en met geldige verblijfspapieren. Ze komen wekelijks bij elkaar in de Werkplaats van Formaat om met schaduwtheater te werken aan herstel en positieverbetering. “Working at Formaat helps me not to be depressed. If I can break out of my shadow I finally have freedom.”
Junior en Miguel
Wat zijn je dromen als je op straat leeft? “Dat we samen komen, elkaar
hebben. En dat doen we hier, in de Pauluskerk en als deze dicht is ervoor op
dit bankje. Aan het eind van de dag krijgen we vaak gratis kip van een zaak
hier in de buurt. Samen eten, muziek maken, praten. Dat houdt ons staande”.
Junior en Miguel hebben allebei geen toegang tot opvang omdat ze nog niet lang
genoeg binding hebben met Rotterdam. Hun leven is hier, hun toekomst is hier.
Hoe die vorm krijgt is op dit moment heel lastig, maar “als we plezier kunnen
maken en goede gidsen hebben die ons verder kunnen helpen dan komen we er wel”.
“En ik heb mijn doggies”, zegt Junior. “Die mogen helaas niet naar binnen in de
opvang maar zij, zij zijn mijn alles”
